نقش ویتامین D در سلامتی
نقش ویتامین D در سلامتی
دکتر شهرزاد طاهری
پزشک دبستان
به طور کلی ویتامین ها به دو گروه تقسیم می شوند. دسته ی اول ویتامین های محلول در آب، شامل ویتامین های گروه B و C و دسته ی دوم ویتامین های محلول در چربی، شامل ویتامین های A، D، K، E. تمام این ویتامین ها با رعایت رژیم غذایی سالم و دریافت مقادیر کافی میوه ها و سبزیجات به بدن ما می رسد؛ تنها استثنا در این مورد ویتامین D است که نمی توان صرفاً با مصرف مواد غذایی به میزان کافی به این ویتامین دست یافت.
ویتامین D فقط از طریق تابش نور آفتاب (بدون شیشه) به بدن، ساخته می شود. متأسفانه در طی سال های اخیر به علت افزایش آلاینده های جوی، طول موج مؤثر نور خورشید که باعث ساخت ویتامین D در پوست می شود به بدن نرسیده و به همین دلیل در حال حاضر شایع ترین کمبود تغذیه ای گزارش شده از طرف وزارت بهداشت در جامعه، کمبود ویتامین D است.
کمبود این ویتامین با انجام آزمایش خون قابل تشخیص است که در همه ی آزمایشگاه ها انجام می شود. مهمترین نقش ویتامین D، جذب کلسیم مواد غذایی از روده و رسوب آن در بافت های مورد نیاز مثل استخوان ها، دندان ها می باشد. با کمبود این ویتامین، فرد بر خلاف دریافت کلسیم کافی از مواد غذایی به خصوص از لبنیات، مستعد بروز مشکلاتی همچون دردهای استخوانی، شکستگی استخوان ها، پوکی استخوان، پوسیدگی دندان ها خواهد شد. در ادامه به طور اجمالی عوارض ناشی از کمبود این ویتامین در بدن آمده است.
1) افسردگی، رفتار های عصبی در افرادی با کمبود این ویتامین بیشتر است.
2) افراد دچار کمبود این ویتامین سیستم ایمنی ضعیف تر دارند، بیشتر بیمار می شوند و دیرتر بهبودی می یابند.
3) یکی از علل شایع ریزش مو به خصوص در خانم ها کمبود ویتامین D است.
4) در افراد دیابتی دچار کمبود این ویتامین میزان پاسخ به داروهای کنترل کننده ی قند خون کمتر از بقیه است و دیابت آنها سخت تر کنترل می شود.
5) احتمال ابتلا به بیماری های خود ایمنی مانند MS، پسوزیاریس، برص و ... در افراد دچار کمبود این ویتامین بیشتر است.
6) بدن درد و خستگی یکی از مشکلات شایع می باشد.
7) احتمال بروز برخی سرطان ها در افراد دچار کمبود این ویتامین بیشتر است.
در آخر به این نکته باید اشاره داشت که هر چند کمبود این ویتامین مخاطراتی برای سلامتی دارد، اما اضافه دریافت آن نیز مضر است و می تواند منجر به عوارضی از جمله تهوع، دردهای شکمی، بی اشتهایی، سنگ کلیه شود، بنابراین این مکمل ویتامین را فقط پس از انجام آزمایش خون و صرفاً با تجویز پزشک مصرف کنیم.