طبق روند هر ساله ی مسرور غربالگری تک پایه برای دانش آموزان پایه سوم  و غربالگری مجدد تعدادی از دانش آموزان پایه های بالاتر به صلاح دید پزشک دبستان در ادامه ی معاینات سال گذشته با رضایت نامه از اولیای خود در آزمایشگاه انجام شد. با همراهی تیم سلامت و همکاران، در محیطی صمیمی نمونه گیری انجام شد و پس از دریافت یادگاری به دبستان بازگشتند.

برای مشاهده ی گزارش تصویری این مراسم به گالری تصاویر رجوع کنید.

اردوی قامت سنجی پایه های سوم، چهارم، پنجم و ششم در کیلینک حرکات اصلاحی با حضور کارشناس انجام شد.

اردوهای سلامت؛ مشق خود مراقبتی‌‌

بررسی نتایج اردوهای سلامت سال تحصیلی 97-96

زهرا محمد قاسمی

کارشناس پرستاری و مراقب سلامت دبستان

خودمراقبتی عملی است که در آن هر فردی از دانش و مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده می کند تا «به طور مستقل» از سلامت خود مراقبت کند. منظور از «به طور مستقل» تصمیم گیری درباره‌ی خود و با اتکا به خود است. اگر چه خود مراقبتی، فعالیتی است که مردم برای تامین، حفظ و ارتقا سلامت خود انجام می دهند؛ ولی گاهی این مراقبت به فرزندان، خانواده، دوستان و حتی همشهریان نیز گسترش می‌یابد.

به هر حال در تعریف خود مراقبتی پنج ویژگی زیر مستتر است:

1- رفتاری است داوطلبانه.

2- فعالیتی است آموخته شده.

3- حق و مسؤلیتی است همگانی برای حفظ سلامت خود، خانواده و نزدیکان.

4- بخشی است از مراقبت های نوزادان، کودکان، نوجوانان و سالمندان.

5- بزرگسالانی که قادر به خودمراقبتی نیستند و نیازمند دریافت مراقبت‌های بهداشتی خواهند بود.

چگونه از خود مراقبت کنیم؟

رعایت شیوه ی زندگی سالم و مراقبت های شخصی می تواند از بروز بسیاری از بیماری‌های جسمی و روانی پیشگیری کند.

این اصول به خصوص برای دانش آموزان، شاغلانِ عهده دار مسئولیت های استرس زا و افرادی که از بیمار یا فردی ناتوان مراقبت می‌کنند، اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا فعالیتی مضاعف را به بدن تحمیل می کند. تغذیه سالم، خواب مطلوب، حضور کنار افراد مورد علاقه، اختصاص زمانی برای سرگرمی، گفتن سخنان دل نشین به خود، مهارت «نه» گفتن و... از مهارت هایی است که یادگیری آن در دانش‌آموزان می تواند گام های نخست برای آینده ای بهتر باشد.

ادامه مطلب...

اردوهای سلامت؛ مشق خود مراقبتی

بررسی نتایج اردوهای سلامت مسرور، سال تحصیلی 97-96

زهرا محمدقاسمی

کارشناس پرستاری و مراقب سلامت دبستان

اردوی سلامت آزمایش خون

نویسندگان: نرگس حسینی، شادی علی پور، نرگس عشقی (کلاس سوم)

از ساعت 8 شب چیزی نخورده بودیم و ناشتا بودیم ولی می توانستیم آب بخوریم. قرار بود امروز به آزمایشگاه  برویم. من کمی نگران بودم و می ترسیدم. خانم قاسمی اولین نفری بود که از ایشان آزمایش گرفتند. بعد یکی یکی وارد اتاق می شدیم و از ما خون می گرفتند. از بچه هایی  که آزمایش می دادند و از اتاق بیرون می آمدند، می پرسیدم که درد داشت؟ یکی می گفت درد داشت، یکی می گفت درد نداشت. باورم نمی شد و باز هم می ترسیدم. من هیچ وقت آزمایش خون نداده بودم. تصویر وحشتناکی در ذهنم شکل گرفته بود. می ترسیدم خیلی درد داشته باشد. یعنی چقدر درد دارد؟! دلم نمی خواست به آن فکر کنم. خانم قاسمی می گفتند درد ندارد، ولی باور نمی کردم. همیشه بزرگ تر ها سعی می کنند به ما بگویند که درد ندارد.

نوبت من شد. وارد اتاق شدم. روی صندلی نشستم. خانم دکتر به من گفتند:« آن طرف را نگاه کن تا سوزن را نبینی.» من با ترس گفتم به من بیشتر از بقیه بی حس کننده بزنید. اصلا بی حس کننده می زنید؟! بزنید، بزنید. به من حتما بزنید. گفتند:« نگران نباش، بی حس کننده هم می زنیم.» دلم نمی خواست نگاه کنم ولی می خواستم بدانم چه می شود. آستینم را بالا زدم. یک چیزی مانند کش دور دستم بستند. آن خانم گفتند:« دخترم دستت را مشت کن. تند تند نفس بکش.» وقتی سوزن را داخل دستم فشار دادند، کمی درد داشت. سوزنش حدود یک سانتی متری بود. خونم را دیدم، خیلی قرمز و شل بود. دستمالی روی دستم گذاشتند و فشارش دادم. بعد برچسبی روی دستم زدند. تمام شد، به همین راحتی. خانم قاسمی گفتند خیلی شجاع بودی. برای شما از دستگاهی که مخصوص خون گرفتن از نوزادان بود، استفاده کردند. درد آن مانند زمانیست که زنبوری تو را نیش زده باشد. بعد آزمایش خون برای این که ضعف نکنیم به ما آب و عسل دادند. همچنین یک کتاب راهنمای نمونه گیری، دفترچه، مداد که ته آن پاک کن تزیینی بود و یک بیسکویت به ما هدیه دادند. در آخر از خانم هایی که آنجا  کار می کردند، تشکر کردیم و خارج شدیم. داخل مینی بوس خانم قاسمی درباره ی هدف از رفتن به  این اردو و شناخت مواد تشکیل دهنده ی خون  با ما صحبت کردند. من و دوستانم اگرچه ترس از دیدن خون و شاید داشتن درد، ذهنمان را مشغول کرده بود ولی اطلاعات جدید و جالبی درباره ی این مایع قرمز شل یاد گرفتم.

۸ دی ماه 97 در ادامه اردوهای سلامت سال تحصیلی (98-97) دختران پایه های سوم و تعدادی از دانش آموزان پایه های بالاتر  که دارای رضایت نامه از اولیا خود بودند، در آزمایشگاه  تخصصی برادران حاضر شدند. با همراهی تیم سلامت و همکاران، در محیطی صمیمی نمونه گیری انجام شد و دانش آموزان لحظات هیجان انگیزی  را تجربه کردند  و پس از دریافت یادگاری به دبستان بازگشتند.

برای مشاهده ی گزارش تصویری این اردو به گالری تصاویر رجوع کنید.

در راستای اجرای اردوهای سلامت در روز شنبه 8 اردیبهشت ماه 97 تمامی دانش آموزان پایه سوم و تعدادی از دانش آموزان پایه چهارم، پنجم و ششم که اولیای آن ها اعلام رضایت کرده بودند در این اردو شرکت کردند. این اردو در محل آزمایشگاه تخصصی میلاد و با حضور تیم سلامت مسرور برگزار شد. پس از توضیحات مسئول آزمایشگاه و ایجاد آمادگی لازم از دانش آموزان نمونه گیری به عمل آمد و اقدامات لازم انجام شد. در آخر دانش آموزان با دریافت یادگاری به دبستان بازگشتند.

برای مشاهده ی گزارش تصویری این اردو به گالری تصاویر رجوع کنید.

اردوی دهان و دندان

نویسندگان: یکتا سادات کتابی پور(کلاس ششم)، بشرا آمهدی، هدی امینی(کلاس پنجم)

نقاشی: فرناز حاج عبدالرحمانی (کلاس سوم)

شاد و خندان اما با کمی  نگرانی با مینی بوس به سمت کلینیک دندان پزشکی راه افتادیم. به سه کلاس جداگانه تقسیم شدیم. در کلاس متوجه شدیم که ماده هایی روی دندان هستند، که پلاک نام دارند ولی وقتی زیاد می شوند، تبدیل به جرم می شوند. همچنین متوجه شدیم دندان چند قسمت دارد:

مینا که از سنگ هم محکم تر است، تاج که خودش مانند تاج است و ریشه که در آن خون است و به دندان های ما غذا می رساند.

ما فهمیدیم که در کودکی یک دندان دائمی (دندان 6) و 20 دندان شیری داریم و دندان های دائمی 32 تا هستند و ما باید از آن ها مراقبت کنیم. در این کلاس متوجه شدیم که نام دندان های ما چیست: دندان عقل، دندان آسیاب، دندان نیش و دندان آسیاب بزرگ.

پس از آشنایی با ساختمان دندان به این جا رسیدیم که چطور باید مسواک را در دست بگیریم. ما باید مسواک را به طور پرچم شکل در دست بگیریم و دندان های بالا را از بالا به پایین و پشت دندان های پیشین را نیز از بالا به پایین مسواک بکشیم و برای دندان های پایین، از پایین به بالا مسواک  بزنیم. این کار را باید برای هر قسمت 10 بار انجام دهیم. اول مسواک را نمی زنیم بلکه از نخ دندان استفاده می کنیم. ما آموزش دیدیم نخ دندان را از دو سر به هم گره بزنیم و با انگشتان وسط بگیریم و برای دندان های بالا از شصت و برای دندان های پایین از انگشت اشاره کمک بگیریم.

پس از آموزش به اتاقی که در آن شیرهای آب و آینه، دستمال، لیوان، مسواک و نخ دندان بود رفتیم. پشت هر آینه دو نفر ایستادیم و به هر نفر یک قرص دادند. بعد دکتر گفت بچه ها کارهایی را که توضیح میدهم با شماره 3  شروع می کنیم. اول قرص را در دهان بگذارید و بجوید و وقتی آبکی شد، روی همه ی دندان ها به این طرف و آن طرف چرخش دهید. بعد دکتر تا سه شمرد و بچه ها شروع کردند. بعد از جویدن وقتی آب دهانمان جمع شد، در دستشویی که کوچک بود؛ خالی کردیم. در آیینه دیدیم که دندان هایمان صورتی شده. بعد نخ دندان و مسواک زدیم. آنوقت در آینه دیدیم جاهایی که درست نخ دندان و مسواک نزده ایم هنوز قرمز است.

ما یاد گرفتیم که چگونه نخ دندان و مسواک بزنیم و دندان های مان را چیزی بی ارزشی ندانیم و به دندان های خود توجه کنیم.

اردوهای سلامت؛ مشق خود مراقبتی

بررسی نتایج اردوهای سلامت سال تحصیلی 96-95

زهرا محمدقاسمی

کارشناس پرستاری و مراقب سلامت دبستان

خود مراقبتی عملی است که در آن هرفردی از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده کرده تا به طور پیوسته و مستقل از سلامت خود مراقبت نماید. در این تعریف منظور از به طور مستقل، تصمیم گیری درباره ی خود و با اتکا به خود است. البته این تصمیم گیری شامل مشورت و یا کسب کمک از متخصص نیز هست. به عبارتی خودمراقبتی به مسوولیت پذیری افراد در مقابل سلامت خود گفته می شود. همچنین روزی به نام خود مراقبتی نام گذاری شده است که این خود، نشان از آگاهی بخشی و اهمیت خودمراقبتی در جهان به منظور ارتقائ سلامت است. با انتخاب یک سبک زندگی سالم و همچنین با تدبیر اندیشی جهت جلوگیری از رخداد حوادث و بیماری ها و در نهایت با مراقبت بهینه حین بیماری های مزمن این امر امکان پذیر خواهد بود. چندی است در زمینه خود مراقبتی در کشور ما نیز پیشرفت های چشمگیری وجود داشته چرا که یکی از اقدامات، در راستای اقتصاد مقاومتی در نظام سلامت، خودمراقبتی است.

خودمراقبتی در تمام طیف سلامت و بیماری معنی پیدا می کند و از فعالیت هایی مثل مسواک زدن منظم روزانه تا چکاپ های دوره ای و مراجعه ی به موقع به پزشک را در بر می گیرد.اگرچه خود مراقبتی، فعالیتی است که ما برای تامین، حفظ و ارتقای سلامت خود انجام می دهیم، ولی گاها این مراقبت به فرزندان، خانواده، دوستان و...نیز گسترش می یابد.

باتوجه به ضرورت خودمراقبتی و پیشگیری از بسیاری بیماری ها و همچنین ضرورت نهادینه شدن آن در نسل فردا و نیز با توجه به اهمیت آموزش و تشخیص زود هنگام بیماری ها به منظور کوتاه نمودن دوره درمان، تیم سلامت دبستان مسرور، سه اردوی سلامت دانش آموز محور را در زمره ی فعالیت های سالانه خود قرار داده است. هر ساله نتایج غربالگری های صورت گرفته در این سه اردو در قالب کارنامه ی سلامت به اولیاارائه می شود.

این اردوها که در سال 92 با مشورت کارشناسان خبره ی حوزه های گوناگون سلامت مانند: آسب شناسی، پزشکی، حرکات اصلاحی، تغذیه و...طراحی گردید، به منظور پذیرش بیشتر دانش آموز، به ترتیب از ارزیابی های ساده تر شروع می شود. بنابراین اردوی شماره 1 به سلامت دهان و دندان، اردوی شماره 2 به بررسی ناهنجاری های قامتی وسومین اردو به بررسی مولفه های خون اختصاص داده شده است.

 اردوی شماره 1

سلامت دهان و دندان

طبق پژوهش های انجام گرفته توسط وزارت بهداشت، آمار پوسیدگی دندان ها در بین دانش آموزان رو به افزایش است. (6 دندان پوسیده در دهان هر ایرانی) از هر 10 دانش آموز، 9 نفر از مشکلات دندانی رنج می برند و پوسیدگی دندان دانش آموزان ایرانی 2 برابر استاندارد های جهانی است. سلامت دهان و دندان فرمول پیچیده ای ندارد مسواک زدن و نخ دندان کشیدن کم هزینه ترین روش ها ی محافظت از دندان هاست اما انجام اشتباه این کار، نمی تواند نقشی در پیشگیری از پوسیدگی دندان ها داشته باشد. از این رو در اردوی سلامت دهان و دندان، دانش آموزان علاوه بر دریافت خدمات معاینه ی دوره ای دندان ها، با ساختار دندان ها و تغذیه های مناسب برای سلامت دندان  آشنا شده و همچنین با روش استفاده صحیح از مسواک و نخ دندان توسط متخصصین دندانپزشکی آموزش می بینند.

 اردوی شماره 2

ناهنجاری های ساختار قامتی

به گفته کارشناسان امروزه هر دانش آموز ایرانی به طور متوسط با یک یا دو معضل مربوط به عضلات و استخوان مواجه است. ضرورت تشخیص و پیگیری این اختلالات در سنین پایین، از این جهت است که با هزینه و مدت زمان کمتری می توان به نتایج مطلوبی دست یافت. با محکم شدن اسکلت در دوره رشد، درمان سخت تر و گاها نیاز به عمل های جراحی می باشد و حتی در برخی موارد درمان امکان پذیر نخواهد بود. این اختلالات ساختار قامت در دختران تا 16 سالگی قابل درمان است. همین امر اهمیت موضوع غربالگری زودهنگام ناهنجاریهای قامتی و رفع آن به کمک حرکات اصلاحی را آشکار می کند. پیگیری حرکات اصلاحی، در دو سال گذشته در دبستان مسرور، گویای این حقیقت است که به آسانی و با صرف کمترین هزینه و در منزل می توان در این سن اختلالات قامتی را تصحیح کرد. بر همین اساس تیم سلامت  دبستان مسرور در قالب اردوی شماره 2 توسط کارشناسان تربیت بدنی و حرکات اصلاحی و با استفاده از ابزار های ویژه این کار، وضعیت ساختار بدنی دانش آموزان را بررسی می کند. نتایج غربالگری صورت گرفته در سال تحصیلی 96-95 در نمودار شماره (1) دیده می شود. خوشبختانه گزارش های امیدوار کننده ای از روند بهبود و اصلاح ناهنجاریهای ساختار قامتی دانش آموزان شناسایی شده در اردوی غربالگری سال تحصیلی 95-94 در دست است که نتیجه اقدام به موقع تیم سلامت دبستان و نیز پیگیری مجدانه ی خانواده ها و تلاش خود دانش آموز در اجرای تمرین های تجویز شده توسط متخصصین حرکات اصلاحی می باشد.

اردوی شماره 3

ارزیابی مولفه های خون

نتایج بررسی وضعیت توده ی بدنی کل دانش آموزان در سال تحصیلی 96-95 در نمودار شماره 2 قابل مشاهده است. همانگونه که در تصویر مشخص است در سال تحصیلی گذشته، تنها نیمی از دانش آموزان در محدوده ی توده بدنی مناسب قرار دارند و نیمی دیگر دچار اضافه وزن و چاقی یا کمبود وزن و لاغری هستند. در نمودار شماره 3 با تفکیک دانش آموزان بر اساس پایه تحصیلی مشاهده می شود در پایه پنجم و ششم دانش آموزان دچار اضافه وزن بیشتری هستند که این روند با توجه به سیر سریع بلوغ در این سن جایی برای تأمل و پیگیری بیشتری دارد.

بنابراین به جهت تاثیر بالقوه چاقی بر فاکتورهای چربی و قند خون، هر ساله اردوی سلامت شماره 3 برای دانش آموزان با وضعیت چاقی در پایه های چهارم تا ششم و همچنین برای کل دانش آموزان پایه سوم به عنوان غربالگر مولفه های خونی صورت می گیرد. در غربالگری سال گذشته این دو فاکتور برای تعداد قابل ملاحظه ای از دانش آموزان در محدوده غیر مجاز بوده است. نمودار 4 نمایانگر میزان فقر آهن در 20 درصد از دانش آموزان و نمودار شماره 5 نمایانگر این است که 83% دانش آموزان ویتامینD  کمتر از حد مجاز دارند که با توجه به سن رشد و نیاز بسیار زیاد دانش آموزان به این دو فاکتور، پیگیری از طرف خانواده و رعایت توصیه های غذایی که توسط پزشک دبستان ارائه شده، الزامی می باشد.

اردوهای سلامت؛ مشق خود مراقبتی

بررسی نتایج اردوهای سلامت مسرور، سال تحصیلی 96-95

زهرا محمد قاسمی

کارشناس پرستاری و مراقب سلامت دبستان