یبوست و طب سنتی
سخن پزشک
یبوست و طب سنتی
دکتر شهرزاد طاهری
پزشک دبستان
یبوست عبارت است از کند شدن پیشروی مواد دفعی در روده ی بزرگ که باعث تاخیر در تخلیه ی آن‌ها می‌شود. در اکثر موارد یبوست دو علت اصلی دارد. کم تحرکی و سوء تغذیه. مصرف زیاد گوشت، شیرینی، چربی‌ها از یک طرف و از طرف دیگر مصرف پایین میوه ،سبزیجات و غلات سبوس دار تغذیه ی نامناسب یا همان سوءتغذیه در نظر گرفته می شود. طب سنتی یبوست را ام الامراض می داند. شخص مبتلا به یبوست به سختی از خواب بر می‌خیزد، زبانش باردار است، دهانش بد بوست، خسته، بیحال است و گاهی دچار تهوع می شود. سردرد، گاز شکم، بی خوابی، عصبانیت و افسردگی او را آزار می دهد.
برای درمان طبیعی یبوست اولین قدم حذف نان سفید و جایگزین کردن نان سنگک ویا دیگر نان‌های سبوس دار است. اگر نان سبوس دار در دسترس نیست، نیم ساعت قبل از هر غذا یک قاشق غذا خوری پودر سبوس گندم را که در همه ی داروخانه ها موجود است، با یک لیوان آب میل کنید. خوردن این ماده غذایی مفید، نه تنها باعث برطرف شدن یبوست می شود بلکه از پر خوری در وعده‌ی غذایی اصلی هم جلوگیری می کند. بعلاوه گزینه‌ی بسیار خوبی است برای افرادی که کلسترول بالا دارند.
در ادامه به اختصار به دیگر روش های ساده ولی کار آمد جهت برطرف شدن یبوست اشاره شده است.
- پیاده روی روزانه، حداقل نیم ساعت، جزو ارکان اساسی درمان است.
- صبح ناشتا دو لیوان آب گرم میل نموده و به یکی از لیوان ها، یک قاشق غذا خوری خاکشیر اضافه کنید.
- وعده های غذایی اصلی را با پنج عدد زیتون و یا یک قاشق مربا خوری روغن زیتون همراه نمایید. بهترین نوع آن روغن زیتون تصفیه نشده‌ی بودار است. مصرف روغن زیتون نه نتها باعث لینیت مراج می شود، بلکه به کاهش کلسترول خون نیز کمک نموده و فواید دیگری نیز برای سلامتی دارد.
- هفت عدد انجیر خشک را در مقداری آب گرم، گلاب و عسل بخیسانید و شب هنگام خواب میل کنید. با توجه به کالری بالای انجیر خشک نسبت به میوه های دیگر، برای پیشگیری از اضافه وزن، وعده ی شام خود را کمتر مصرف نمایید. همچنین می‌توان این مخلوط را در دو یا سه قسمت بین وعده های غذایی مصرف کنید.
- تنها غله ای که خاصیت ملین دارد، جو است. جو همراه با سبوس، یک ماده ی غذایی شاداب کننده است. چهل گِرم جو سبوس دار را در یک لیتر آب، نیم ساعت بجوشانید و مصرف کنید.
- به جای شکر سفید از عسل استفاده نمایید.
- در وعده های اصلی غذایی مصرف سبزیجات را فراموش نکنید.
- دو ساعت قبل از خواب شب، مصرف کاهو با سکنجبین یا با عسل، علاوه بر ایجاد آرامش در زمان خواب، به برطرف شدن یبوست کمک می نماید.
- عارضه ی برخی از داروها یبوست است که شایعترین آن ها قرص آهن می باشد. از مصرف خودسرانه‌ی مکمل آهن خودداری نموده و صرفا در صورت ابتلا به کم خونی فقر آهن و با تجویز پزشک آن را مصرف کنید.