آیا تو هم با صبحانه قهر کرده ای؟!
آیا تو هم با صبحانه قهر کرده ای؟!
نیلوفر رضایی
کارشناس تغذیه و مراقبت سلامت
نقاشی: هستی کیوانی (کلاس دوم گل ارکیده)
صبحانه مهم ترین وعده ی غذایی روزانه به حساب می آید. پس از 6 تا 10 ساعت نخوردن غذا، قند خون پایین آمده و ارگان های بدن به مواد مغذی و انرژی نیاز دارند. مصرف صبحانه موجب تأمین انرژی و فرآهم آمدن حدود یک سوم نیازهای روزانه ی بدن به مواد مغذی می شود. این موضوع در رشد و تکامل کودکان نیز نقش مهمی بازی می کند. مطالعات نشان داده است که دانش آموزانی که صبحانه می خورند وزن متناسب تری داشته و کمتر به اضافه وزن و چاقی مبتلا شوند. دلیل این امر بیشتر مربوط به این حقیقت است که نخوردن صبحانه سبب ولع بیشتر و انتخاب غذاهای ناسالم برای وعده های غذایی بعدی می شود.
صبحانه فقط حجم معده را پر نمی کند، بلکه سبب ارتقاء عملکرد آموزشی دانش آموزان نیز می‌گردد. دانش آموزانی که صبحانه می خورند، نمرات بهتری کسب می کنند، تمرکز بیشتری دارند و هماهنگی عضلاتشان هم بهتر است. در کلاس رفتار های طبیعی تری دارند و بهتر می توانند مفاهیم ریاضی را درک کنند.
صرف صبحانه مزایای دیگری نیز دارد، از جمله: ارتقاء سیسستم ایمنی برای مقابله بدن در برابر عفونت‌ها، کاهش خستگی، سستی، بی حالی و بی حوصلگی، ارتقاء حافظه و بهبود خلق و خو، افزایش دقت و تمرکز ذهنی. همچنین مصرف صبحانه سبب کاهش LDL کلسترول و بهبود پاسخ انسولینی می شود و بدین ترتیب به کاهش خطر پیشرفت دیابت نوع دو کمک می کند.
متأسفانه بر خلاف اهمیت بسیار زیاد این وعده ی غذایی، طبق آمار کاهش شدیدی در مصرف صبحانه از سال 2002 در 11 کشور بلژیک، فرانسه، آلمان، کرواسی، اسپانیا، لهستان، روسیه، اوکراین، لتونی، لیتوانی و نروژ مشاهده شده است. در کشور ما نیزکمتر از نیمی از دانش آموزان هر روز صبحانه مصرف می کنند. عدم مصرف صبحانه در دانش آموزان علل مختلفی دارد، کم اشتهایی کودک هنگام صبح، کم حوصلگی مادر و وقت نگذاشتن برای صرف صبحانه و بسیاری دلایل دیگر که می تواند سبب ایجاد این عادت غذایی ناسالم گردد. در ادامه نکات و راهکارهایی برای ایجاد عادت صبحانه خوردن در فرزندمان ارائه شده است:
توجه کنیم که نمی توان کودک را به اجبار وادار به خوردن کرد. طبیعت انسان و به خصوص کودکان این است که هر چه بیشتر تقاضا کنیم، با مقاومت بیشتری رو به رو می شویم، بنابراین از فشار و اجبار بپرهیزیم.
به فرزند خود در انتخاب صبحانه حق آزادی بدهیم و او را در تصمیم گیری در این مورد شریک کنیم.
بهتر است اعضای خانواده همگی با هم سر سفره بنشینند و با هم صبحانه بخورند.
از اصل تنوع کمک بگیریم و گزینه های غذایی جدیدی برای صبحانه انتخاب کنیم.
هیچگاه در مورد مسئله غذاخوردن فرزند خود، عصبانی یا نا امید نشویم و با تکرار جملات اضطراب آور کودک را از صبحانه خوردن بیزار نکنیم.
به طور منظم فرزندمان را در آماده سازی صبحانه شرکت دهیم.
با فرزندمان درباره مسئله صبحانه نخوردنش صحبت کنیم و سعی کنیم با هم علت های امتناع از خوردن او را پیدا کنیم.
بدانیم حس چشایی در کودکان با بزرگسالان متفاوت است. بنابراین چیزی که از نظر ما طعم خوبی دارد الزاما بدین معنا نیست که فرزندمان نیز آن را دوست خواهد داشت.
کاری کنیم که غذا در بشقاب زیبا و جذاب به نظر برسد.
خلاق باشیم و در هنگام صبحانه خوردن شاد باشیم.
گاهی رفتارهایی که با خوردن تداخل می کنند مثل اتلاف وقت، جویدن بیش از حد، صحبت کردن
بیش از حد، و یا شکایت در مورد مواد غذایی را نادیده بگیریم.
سعی کنیم طوری برنامه ریزی کنیم تا کودک شام را در اوایل شب و سبک میل کند و زودتر بخوابد تا صبح هنگام میل به خوردن صبحانه داشته باشد.
زمان کافی برای صبحانه خوردن در نظر بگیریم تا کودک با اضطراب صبحانه نخورد.
گاهی دلایل پزشکی مانند رفلاکس اسید، عفونت سینوس یا ریه، عدم کفایت پانکراس، آلرژی ها و حساسیت های غذایی و یا داروها می توانند سبب کاهش اشتها و مشکلات در غذاخوردن کودک شوند که با کمک متخصصین می توان آنها را رفع نمود.
برای صبحانه، مواد غذایی مغذی و مفید بایستی انتخاب شوند. کیک و آبمیوه صنعتی به هیچ عنوان صبحانه محسوب نمی شود.
با آرزوی سلامتی و موفقیت